سرطان سینه
یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین سرطان‌ها میان زنان در جهان و به خصوص در ایران، سرطان سینه است. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های موجود در بافت سینه به صورت غیرطبیعی و کنترل‌نشده رشد کنند و به صورت توده‌های سرطانی گسترش یابند و تشخیص زودهنگام آن می‌تواند به درمان مؤثر کمک کند.
در این مقاله به بررسی علائم، انواع، عوامل خطر، روش‌های تشخیص و درمان سرطان سینه می‌پردازیم و راهکارهایی برای پیشگیری از این بیماری ارائه می‌دهیم.
فهرست
انواع سرطان سینه
سرطان سینه به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود، مهاجم و غیرمهاجم. هر کدام از این دسته‌ها نیز شامل زیرمجموعه‌هایی هستند که از لحاظ درمان و میزان گسترش تفاوت‌هایی دارند.
سرطان داکتال مهاجم (IDC):
این نوع سرطان شایع‌ترین نوع سرطان سینه است و در مجاری شیری (داکت‌ها) آغاز شده و به بافت‌های اطراف گسترش پیدا می‌کند. این نوع از سرطان حدود ۸۰٪ از موارد سرطان سینه را تشکیل می‌دهد.
سرطان لوبولار مهاجم (ILC):
این نوع سرطان در لوبول‌ها، یا همان غدد تولیدکننده شیر، آغاز می‌شود و می‌تواند به سایر بخش‌های بدن گسترش یابد. این نوع سرطان کمتر از ۱۰٪ موارد را تشکیل می‌دهد.
کارسینوم داکتال درجا (DCIS):
DCIS نوع سرطان غیرمهاجم است که فقط در مجاری شیری باقی می‌ماند و هنوز به بافت‌های دیگر نفوذ نکرده است. این نوع سرطان در صورت تشخیص زودهنگام، به طور کامل قابل درمان است.
علائم سرطان سینه
سرطان پستان علائم متفاوتی دارد و در هر فرد ممکن است متفاوت ظاهر شوند. توجه به این علائم و آگاهی از تغییرات احتمالی در بافت سینه می‌تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند. در زیر، علائم اصلی و مهم را به‌طور کامل و دقیق توضیح می‌دهیم:
۱. ایجاد توده یا ضخامت در سینه یا زیر بغل
وجود توده در سینه یکی از شایع‌ترین علائم سرطان پستان است. این توده‌ها معمولا سفت و نامنظم بوده و ممکن است در لمس، دردناک یا بدون درد باشند. توجه به این نکته مهم است که تمام توده‌های سینه سرطانی نیستند، اما هر توده جدیدی که در سینه یا زیر بغل ایجاد شود نیازمند بررسی پزشکی است.
۲. تغییر در اندازه، شکل یا ظاهر سینه
سرطان پستان می‌تواند منجر به تغییراتی در ظاهر و اندازه سینه شود. این تغییرات شامل تورم یا کوچک‌تر شدن سینه، برجستگی یا تورم ناحیه‌ای از سینه و نامتقارن شدن سینه‌ها می‌شود. تغییرات نامعمول در سینه‌هایی که معمولا متقارن هستند می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکل باشد.
۳. تغییرات در پوست سینه
پوست روی سینه ممکن است در اثر سرطان تغییر کند. این تغییرات شامل علائمی مانند:
فرورفتگی یا کشیدگی پوست: که می‌تواند باعث ایجاد حالت پوست پرتقالی شود (ظاهری شبیه به پوست پرتقال یا “پوست پرتقالی”).
قرمزی یا تغییر رنگ پوست: پوست ممکن است قرمز، مایل به بنفش یا کبود به نظر برسد.
زخم یا پوسته‌ریزی: در مواردی پوست ممکن است زخم یا پوسته‌ریزی داشته باشد که معمولا با درد یا خارش همراه نیست.
۴. تغییرات در نوک سینه
نوک سینه نیز می‌تواند دچار تغییراتی شود که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بازگشت نوک سینه به داخل: نوک سینه که معمولا بیرون بوده، ممکن است در اثر سرطان به داخل کشیده شود یا شکل غیرعادی پیدا کند.
تغییرات در بافت و رنگ نوک سینه: ممکن است رنگ نوک سینه تغییر کند یا دچار پوسته‌ریزی، خارش یا زخم شود.
تغییرات ناگهانی در نوک سینه یکی از علائم هشداردهنده است و باید جدی گرفته شود.
۵. ترشحات غیرعادی از نوک سینه
ترشحاتی که بدون فشار یا تحریک از نوک سینه خارج می‌شوند، به ویژه اگر خون‌آلود باشند، ممکن است نشانه‌ای از سرطان پستان باشند. این ترشحات می‌توانند به رنگ‌های متفاوتی مانند خون‌آلود، شفاف یا زرد ظاهر شوند.
۶. درد یا حساسیت در سینه یا زیر بغل
درد در سینه یا زیر بغل معمولا نشانه اولیه سرطان پستان نیست، اما ممکن است در برخی موارد اتفاق بیفتد. اگر درد یا حساسیت در ناحیه سینه یا زیر بغل به طور مداوم یا به شکل جدیدی بروز پیدا کند، بهتر است توسط پزشک ارزیابی شود.
۷. تورم در ناحیه زیر بغل یا گردن
سرطان پستان می‌تواند به غدد لنفاوی زیر بغل یا اطراف گردن نیز گسترش یابد و باعث تورم این نواحی شود. این تورم معمولا بدون درد است و در مواردی ممکن است اولین علامت سرطان پستان باشد، حتی پیش از آنکه توده‌ای در خود سینه احساس شود.
۸. تغییرات در رگ‌های خونی سینه
برخی از افراد ممکن است تغییراتی در رگ‌های خونی سینه مشاهده کنند. به عنوان مثال، رگ‌های خونی ممکن است بزرگ‌تر، برجسته‌تر یا تیره‌تر به نظر برسند. این تغییرات در موارد نادر می‌تواند به دلیل رشد توده‌های سرطانی باشد که به رگ‌های خونی فشار می‌آورند.
نکات مهم درباره علائم سرطان سینه
بررسی منظم: برخی از علائم سرطان پستان ممکن است بدون درد باشند، بنابراین بررسی منظم سینه و آگاهی از وضعیت طبیعی آنها اهمیت زیادی دارد.
تفاوت در علائم: لازم است بدانید که داشتن یک یا چند علامت الزاما به معنای سرطان پستان نیست و ممکن است ناشی از مشکلات دیگری مانند کیست یا عفونت باشد.
ضرورت مراجعه به پزشک: در صورت مشاهده هر گونه تغییر جدید یا ناگهانی در سینه یا زیر بغل، حتی اگر بدون درد باشند، حتما به پزشک مراجعه کنید.
عوامل خطر سرطان سینه
عوامل متعددی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند. شناخت این عوامل خطر می‌تواند به افراد کمک کند تا با اتخاذ شیوه‌های سالم زندگی، خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند.
سن: افزایش سن یکی از عوامل اصلی خطر ابتلا به سرطان سینه است. بیشتر موارد هم در زنان بالای ۵۰ سال رخ می‌دهد.
سابقه خانوادگی: افرادی که یکی از بستگان درجه یک آنها (مادر، خواهر یا دختر) دچار سرطان سینه بوده، در معرض خطر بیشتری هستند.
جهش‌های ژنتیکی: برخی جهش‌های ژنتیکی نظیر BRCA1 و BRCA2 می‌توانند خطر ابتلا را تا حد زیادی افزایش دهند.
هورمون‌درمانی پس از یائسگی: مصرف طولانی‌مدت هورمون‌ها پس از یائسگی ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.
سبک زندگی: عواملی مانند چاقی، مصرف الکل، و عدم فعالیت بدنی می‌توانند به افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه منجر شوند.
روش‌های تشخیص سرطان سینه
تشخیص زودهنگام سرطان سینه نقش مهمی در موفقیت درمان و بهبود کیفیت زندگی فرد دارد. روش‌های تشخیص شامل موارد زیر هستند:
ماموگرافی: یکی از روش‌های اصلی غربالگری سرطان سینه، به ویژه برای زنان بالای ۴۰ سال است. این روش یکی از موثرترین و رایج‌ترین روش‌های غربالگری سرطان سینه است که به شناسایی توده‌های کوچک و غیرقابل مشاهده کمک می‌کند.
سونوگرافی: این روش اغلب برای تشخیص توده‌های مشکوک یا نامشخص استفاده می‌شود.
ام‌آر‌آی سینه: این روش تشخیصی دقیق‌تر، معمولا در زنان با خطر بالاتر و یا کسانی که نتایج مشکوکی در ماموگرافی دارند، توصیه می‌شود.
بیوپسی: این روش شامل برداشت نمونه‌ای از بافت سینه و بررسی آن در آزمایشگاه می‌باشد. بیوپسی، تشخیص قطعی نوع و مرحله سرطان را امکان‌پذیر می‌کند.
چگونه به تشخیص زودهنگام سرطان سینه کمک کنیم؟
تشخیص زودهنگام سرطان سینه می‌تواند نقش بسیار مهمی در بهبود شانس درمان و کاهش نیاز به روش‌های درمانی سنگین ایفا کند. معاینه ماهیانه سینه توسط خود فرد و انجام ماموگرافی منظم بر اساس توصیه پزشک از بهترین راهکارها برای شناسایی زودهنگام این بیماری است. این معاینات و آزمایش‌ها به تشخیص تغییرات غیرعادی در سینه کمک می‌کنند و امکان درمان به موقع را فراهم می‌آورند.
همچنین، استفاده از اپلیکیشن لیوم می‌تواند کمک کند تا فرآیند معاینه و پیگیری وضعیت سلامت سینه خود را راحت‌تر انجام دهید. اپلیکیشن لیوم، با ارائه یادآورهایی برای معاینه سینه و انجام تست‌های مربوطه، کاربران را در حفظ سلامتی سینه‌هایشان یاری می‌کند. این اپلیکیشن به شما یادآوری می‌کند که در چه تاریخ‌هایی بهتر است معاینه سینه خود را انجام دهید و اگر نیاز به مراجعه به پزشک داشتید، شما را در مسیر درست هدایت می‌کند.
برای دانلود و استفاده از اپلیکیشن لیوم و بهره‌مندی از یادآوری‌ها و تست سرطان سینه، اینجا کلیک کنید.
روش‌های درمان سرطان سینه
درمان سرطان سینه به عوامل مختلفی نظیر نوع، مرحله و وضعیت کلی سلامت بیمار بستگی دارد. برخی از روش‌های درمان شامل موارد زیر هستند:
جراحی سینه: شامل برداشتن توده سرطانی یا تمام بافت سینه (ماستکتومی) از روش‌های معمول در مراحل اولیه سرطان است.
پرتودرمانی: استفاده از اشعه برای نابودی سلول‌های سرطانی. این روش برای از بین بردن سلول‌های سرطانی و کاهش خطر بازگشت سرطان بعد از جراحی به کار می‌رود.
شیمی‌درمانی: در این روش از داروهای قوی برای نابودی سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. شیمی‌درمانی معمولا برای کاهش اندازه تومور قبل از جراحی و یا جلوگیری از گسترش سرطان به سایر اندام‌ها کاربرد دارد.
هورمون‌درمانی: برای انواع سرطان‌هایی که به هورمون‌ها وابسته‌اند، هورمون‌درمانی می‌تواند باعث کاهش رشد یا گسترش تومور شود.
درمان‌های هدفمند: در این روش از داروهای جدیدی که مستقیما به سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند و روی آنها تأثیر می‌گذارند و کمترین آسیب را به سلول‌های سالم وارد می‌کنند، استفاده می‌شود.
پیشگیری از سرطان سینه
با استفاده از تغییرات سبک زندگی و انجام غربالگری‌های منظم، پیشگیری از سرطان سینه امکان‌پذیر است. برخی از راهکارهای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه شامل موارد زیر هستند:
– حفظ وزن سالم و انجام ورزش منظم، زیرا چاقی یکی از عوامل خطر سرطان سینه است.
– داشتن رژیم غذایی سالم که شامل میوه‌ها، سبزیجات، فیبر و چربی‌های سالم باشد.
– کاهش مصرف الکل، زیرا مصرف الکل با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط است.
– انجام غربالگری‌های منظم مانند ماموگرافی بر اساس توصیه‌های پزشک، به خصوص برای زنان بالای ۴۰ سال و افرادی که در معرض خطر بیشتری هستند.
نتیجه‌گیری
سرطان پستان بیماری‌ای است که می‌توان با تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع، آن را بهبود داد. درک علائم، توجه به عوامل خطر و انجام معاینات منظم و غربالگری، به زنان کمک می‌کند تا از خود مراقبت کرده و در صورت نیاز، زودتر به پزشک مراجعه کنند. توجه به سبک زندگی سالم و آگاهی از وضعیت سلامت خود می‌تواند نقش مؤثری در کاهش احتمال بروز سرطان پستان داشته باشد.
